Het leven waarderen is een gave
In deze blog geef ik een visie op het leven waarin de waarde van zelfliefde wordt geplaatst naast de gave om het leven te waarderen.
Er is een moment in ieder mensenleven waarop je beseft dat zelfliefde en het waarderen van het leven niet per se hand in hand gaan. Zelfliefde—dat vaak geroemde ideaal—is een intieme, naar binnen gerichte beweging. Het is de fluistering van verzoening met je eigen tekortkomingen, het aanvaarden van de krassen op je ziel en het strelen van de plekken waar de tijd zijn onherroepelijke sporen heeft nagelaten. Maar het leven waarderen—dat is iets anders. Het vraagt om een naar buiten gerichte blik, een soort oeverloze bewondering voor alles wat zich aan je openbaart, hoe klein of onbeduidend ook. Het is een gave, misschien wel de grootste gave die je kunt ontwikkelen.
De kracht van stilte waarderen
Maar hoe ontwikkel je zoiets? Het waarderen van het leven vraagt om meer dan oppervlakkige blikken en vluchtige woorden. Het begint met stilte. Niet de stilte van een kamer waar geen geluid klinkt, maar de diepe, resonante stilte in jezelf. Die ruimte waar het lawaai van zorgen, ambities en verlangens eindelijk tot rust komt. Het is een kunst, deze stilte vinden—en een die velen nooit leren beheersen. Want wie durft er tegenwoordig nog stil te staan? Wie durft te vertragen terwijl de wereld je voortdurend voortduwt, sneller en verder, altijd maar verder?
Het ontdekken van schoonheid
De stilte leert je te vertragen, en in dat vertragen ontwaakt het oog voor schoonheid. Niet de imposante, in het oog springende schoonheid van bergen, kathedralen of schilderijen, maar de kleine dingen. Het licht dat speelt op een muur, het ruisen van bladeren in een verlaten straat, de eerste slok koffie op een vroege ochtend. Deze dingen—ogenblikken, eigenlijk—vragen om aandacht, en aandacht vraagt om mindfulness.
Waarderen van het Zijn in het moment
Mindfulness, dat sleets geworden woord, is niets meer dan het vermogen om te zijn. Te zijn in het moment, zonder je te verliezen in gedachten aan wat was of wat nog komen moet. Het vraagt oefening, discipline zelfs, maar bovenal vraagt het om bewustzijn. Bewustzijn van het moment, van jezelf, van de ruimte om je heen. Het is een vorm van wakker zijn, een helderheid die alles wat je ziet en voelt in zijn volle omvang tot je laat doordringen. En als je dat eenmaal kunt, ontdek je iets wonderlijks: er is altijd schoonheid. Zelfs in de meest barre omstandigheden, zelfs wanneer het leven zelf lijkt te wankelen, is er iets om te waarderen—een flard zonlicht, een onverwachte glimlach, een woord dat precies op het juiste moment komt.
De kracht van dankbaarheid
Dankbaarheid is de sleutel die deze deur opent. Niet de verplichte, bijna mechanische dankbaarheid die we voelen als we iets groots ontvangen—een promotie, een geschenk, een mijlpaal—maar de stille, diepgewortelde dankbaarheid voor datgene wat er al is. Het is een subtiele emotie, bijna te vluchtig om vast te grijpen, en toch is het precies deze dankbaarheid die het waarderen van het leven mogelijk maakt.
Overvloed versus schaarste
Maar hoe leer je dankbaarheid? Door te oefenen, zou je kunnen zeggen, maar daarmee wordt het misschien gesimplificeerd. Het begint met kijken. Echt kijken. Naar wat je hebt, in plaats van wat je mist. Naar wat je ontvangt, in plaats van wat je verliest. En ja, dat vraagt om een omkering van perspectief, een beweging tegen de stroom van je eigen onvrede in. Het vraagt om een moedige keuze: te kiezen voor overvloed in plaats van tekort. Voor acceptatie in plaats van verlangen.
Diepe tevredenheid
In dat kiezen ontdek je iets dat zo vanzelfsprekend is dat het vaak over het hoofd wordt gezien: het leven is een geschenk. Een fragiel, vergankelijk geschenk, maar juist daarom zo kostbaar. En als je dat eenmaal ziet, echt ziet, verandert alles. Je dagen worden gevuld met een soort basale vreugde, niet het uitbundige, jubelende geluk dat we zo vaak najagen, maar een stille, diepe tevredenheid. Het is alsof je eindelijk kunt ademen, alsof de wereld zijn scherpe randen verliest en zachter wordt.
Kronkelpad
Maar laat ik niet de indruk wekken dat dit proces eenvoudig is. Het waarderen van het leven is geen lineaire reis, geen rechte weg naar verlichting. Het is een kronkelpad, bezaaid met obstakels, afleidingen en valkuilen. Er zullen dagen zijn waarop je niets ziet om dankbaar voor te zijn, waarop het leven zich slechts toont als een opeenvolging van grijze, onbeduidende momenten. Maar zelfs op die dagen—juist op die dagen—is er altijd iets. Misschien is het klein, te klein om op te merken, maar het is er. Het vraagt om geduld, om volharding, om geloof.
Schoonheid van wat al is
Zelfliefde is belangrijk, dat wil ik niet ontkennen. Het is een anker, een thuisbasis. Maar het waarderen van het leven—dat is waar de echte rijkdom ligt. Het vraagt om een open blik, een ruim hart, en het lef om stil te staan. Want alleen in die stilte, in dat vertragen, kun je zien wat er werkelijk toe doet. En dat is niet wat je hebt bereikt, niet wat je bezit, maar de eenvoudige, wonderlijke schoonheid van wat er al is.
Op de foto zie je twee mensen die elkaar in een late fase van hun leven gevonden hebben. Beide hebben hun levensverhaal door mij op film laten vastleggen. Arthur heeft lang moeten zoeken naar geluk en het heeft een tijd geduurd voor hij de waarde van zijn eigen leven echt kon inzien. Hoe zich dat ontwikkelde kun je prachtig zien en horen als je hem zijn levensverhaal hoort vertellen. Twee dingen hebben hem op die reis geholpen en een groot verschil gemaakt: het intensief beoefenen van biodanza en zijn ontmoeting met Anke, een vrouw die qua type op vrijwel niets lijkt op zijn eerdere relaties en huwelijken. Anke op haar beurt had ook een verre van zorgeloos leven. De relaties waar zij in in terecht kwam waren ronduit slopend. Maar Anke is een typische een volhouder en neemt haar verantwoordelijkheden. Zoals veel vrouwen die in een relatie met een zware narcist terecht komen, bleef ze langer dan goed voor haar is hangen. Tot ze Arthur ontdekte bij wie ze rust vond en volledig zichzelf kon en kan zijn.
Kijk naar de film van Arthur
Kijk naar de film van Anke
